Leczenie seksoholizmu
Leczenie seksoholizmu
Uzależnienie od seksu lub erotomania, to jedno z uzależnień behawioralnych, to znaczy uzależnień od sposobu zachowania. Seksoholizm, podobnie jak inne tego typu nałogi, charakteryzuje się przede wszystkim obsesją. Pacjent uzależniony od seksu, mimo destrukcyjnego wpływu na siebie i swoje otoczenie, kontynuuje patologiczne zachowania seksualne, w następstwie czego traci kontrolę nad swoim zachowaniem. Patologiczne zachowania seksualne bardzo często są elementem niszczącym związki społeczne, zawodowe czy rodzinne uzależnionego. Dlatego leczenie seksoholizmu jest konieczne u osób z takim zaburzeniem.
Leczenie seksoholizmu wymaga przede wszystkim podjęcia odpowiedniej psychoterapii. W przypadku seksoholizmu terapia ma na celu przywrócenie równowagi psychicznej, tj. takiej zmiany, aby przywrócić wyższość racjonalnego myślenia nad popędami. Podstawą w procesie leczenia jest uświadomienie sobie przez pacjenta czym jest seksoholizm. Leczenie może być skuteczne jedynie wtedy, gdy pacjent zda sobie sprawę z uzależnienia. A jest to bardzo trudne. W związku z tym, że zachowania seksualne wpisane są w naturę człowieka i nie da się ich całkowicie usunąć ze zdrowego życia, w przypadku nałogu, jakim jest seksoholizm leczenie skupia się na przywracaniu równowagi w sferze relacji z innymi osobami, budowaniu więzi z otaczającymi ludźmi.
Leczenie seksoholizmu – niezbędne elementy
Bardzo istotnym elementem leczenia seksoholizmu jest również nauka wyrażania swoich potrzeb i ich zaspakajania w zdrowy, niedestrukcyjny sposób. W celu skutecznej walki z uzależnieniem typu seksoholizm terapia opiera się również na utrwalaniu zmian terapeutycznych wprowadzonych w procesie leczenia. Jedynie ciężka praca nad uzyskaniem równowagi psychicznej i przywrócenie dominacji racjonalności nad popędami pozwoli zwalczyć seksoholizm. Terapia uzależnionych od seksu to długi i trudny proces, mający u swojego podłoża dokładną analizę problemów wywołujących uzależnienie oraz utrwalanie zachowań, które w efekcie pozwolą pacjentowi na powrót do normalnego, szczęśliwego życia.
Ośrodek In Puris zajmuje się profesjonalnym leczeniem uzależnienia jakim jest seksoholizm. Terapia przeprowadzana w ramach niewielkich grup wsparcia, prowadzonych przez doświadczonych specjalistów z zakresu terapii poznawczo-behawioralnej, przynosi doskonałe efekty i pozwala pacjentom zwalczyć to destrukcyjne uzależnieni.
Przyczyny seksoholizmu
Część badaczy twierdzi, że przyczyn należy szukać w okresie dzieciństwa. Osoby uzależnione często pochodzą z rodzin dysfunkcyjnych. Wychowanie w takich warunkach sprawia, że dzieci czują osamotnienie, lęk. Dochodzi do zaburzenia poczucia własnej wartości, nieufności wobec innych oraz nieumiejętności wchodzenia w głębokie związki interpersonalne. Dodatkowo z badań wynika, że większość seksoholików była wykorzystywana seksualnie w dzieciństwie.
Nasilenie aktywności płciowej często idzie w parze z innymi uzależnieniami (alkohol, narkotyki). Erotomania przenika również się z innymi zaburzeniami np. z depresją. Na wpływ takich zachowań może mieć również wpływ uszkodzenia mózgu, który odpowiada za produkcję serotoniny i dopaminy. Przyczyną rozwoju schorzenia mogą być choroby neurologiczne (np. stwardnienie rozsiane), bądź wahania poziomu hormonów płciowych. Nasilenie popędu seksualnego może również powodować tzw. zespół Kluvera i Bucy’ego, które uszkadza płaty czołowe i ciało migdałowate w mózgu.
Jak rozpoznać seksoholizm?
Jednym z największych problemów seksoholików jest brak naturalnego zadowolenia ze zbliżenia. Osoba uzależniona nie traktuje seksu jako relacji intymnej pozwalającej na wymianę przyjemności. W ich zachowaniu dominują: masturbacja, przypadkowe kontakty seksualne czy korzystanie z usług prostytutek. Osoby chore często nabywają materiały pornograficzne lub korzystają z usług erotycznych przez telefon czy internet. Jeżeli seks staję się najważniejszą potrzebą, w której nie ma miejsca dla własnego zdrowia czy kontaktów z rodziną czy przyjaciółmi, możemy śmiało stwierdzić, że taka osoba wymaga jak najszybszej terapii. Seksoholicy to osoby, które mają duży problem ze zdolnością dokonywania wyborów oraz nie są asertywne. Nie kontrolują swoich zachowań seksualnych, sprowadzają seks tylko euforii, którą mogą osiągnąć podczas stosunku. Euforia szybko przeradza się w negatywne myśli. Poczucie winy, wstyd i nienawiść do samego siebie powodują nakręcanie spirali uzależnienia.
Odróżnienie intensywnego życia seksualnego od uzależnienia opracował Carnes – badacz, który opracował test do wykrywania tego rodzaju uzależnień. Test pozwala określić czy badana osoba przejawia zachowania mające charakter uzależnienia. Według Carnesa należy spojrzeć na uzależnienie na trzech poziomach:
- Zachowania uważane za normalne, które w społeczeństwie są do przyjęcia. Osoba przestaje panować nad własnym popędem, zaczyna się obsesyjnie masturbować, oglądać dużo pornografii, czasem angażuje się w wstydliwe relacje seksualne np. seks przez telefon, fetyszyzm, transwestytyzm, kończąc na sadyzmie czy masochizmie.
- Zachowania szkodliwe i prawnie karalne. Osoba przekraczając tę granicę wykonuje niebezpieczny krok, ponieważ zaczyna w swoje zachowanie angażować ofiary. Dokonuje aktów ekshibicjonizmu, nekrofilii, zachowuje się obscenicznie w miejscach publicznych. Prowadzi niewłaściwe rozmowy z nieznajomymi lub zaczyna je molestować seksualnie np. tzw. “ocieractwo”. Osoba tego typu uważana jest za niedostosowaną, przykrą dla otoczenia.
- Zachowania z poważnymi skutkami prawnymi. Przekroczenie tego poziomu to ciężkie przestępstwa. Gwałt, kazirodztwo, molestowanie dzieci bądź wykorzystywanie seksualne dorosłych pozbawionych świadomości.
Dlaczego seks może uzależnić?
Seks jest jak narkotyk, działa tak samo jak substancje odurzające, gdyż działa na układ nagrody w mózgu. Podczas orgazmu gwałtownie podnosi się poziom endorfin, które poprawiają samopoczucie i zwiększają poziom zadowolenia. W tym miejscu warto zaznaczyć, że u niektórych uzależnionych samo “polowanie i zdobywanie” może doprowadzić do takiego stanu niż sam akt seksualny.
Seksoholizm to choroba
W 2018 roku WHO włączyła uzależnienie od seksu do klasyfikacji chorób psychicznych.
Wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia na podstawie, której diagnozuje się schorzenie to:
- ciągłe angażowanie się w powtarzające się czynności seksualne, które stają się sprawą nadrzędną prowadzącą do zaniedbania zdrowia, rodziny, relacji międzyludzkich, pracy o raz codziennych obowiązków i zainteresowań
- nieudane próby ograniczenia powtarzających się zachowań seksualnych
- brak możliwości zrezygnowania ze swoich zachowań seksualnych mimo narastających negatywnych konsekwencji np. rozpad związku
- angażowanie się w powtarzające się zachowania seksualne, nawet jeżeli chory czerpie niewielką satysfakcję lub nie przynoszą mu żadnego zadowolenia
Leczenie seksoholizmu jest bardzo istotne, gdyż skutki rozwoju choroby są wielopoziomowe. Osoba uzależniona ponosi konsekwencję na poziomie zdrowotnym, emocjonalnym, finansowym, społecznym i poznawczym.
Skutki uzależnienia seksualnego
- zdrowie: zaburzenia seksualne, choroby weneryczne, zakaźne, choroba wrzodowa, wycieńczenie organizmu, zaburzenia snu
- emocje: apatia, zaniedbanie, niecierpliwość, demonstrowanie postawy roszczeniowej, brak koncentracji, myślenie paranoiczne, mania prześladowcza
- finanse: korzystanie z prostytutek, sex telefonów, akcesoriów erotycznych, prezenty dla kochanków, kończąc na kosztach prawnych rozwodów
- społeczne: ignorowanie potrzeb, tyrania wobec dzieci i partnera, dostarczanie niewłaściwych wzorców
Leczenie seksoholizmu – kiedy możemy mówić o skutecznej terapii?
Leczenie seksoholizmu należy rozpocząć od odnalezienia przyczyny zaburzeń seksualnych. Dobry terapeuta zdiagnozuje problem i zaproponuje odpowiedni proces leczenia. Leczenie seksoholizmu polega na terapii stacjonarnej, która w zależności od indywidualnych cech pacjenta może trwać od 5 do 7 tygodni. Czasem konieczne jest zastosowanie lekarstw. Walka z takim uzależnieniem to długotrwały proces, czasem trwający parę lat.
Terapia psychologiczna obejmuje:
- doradztwo rodzinne
- terapie grupowe
- terapie indywidualne
Pobyt w ośrodku terapii uzależnień powinien obejmować 3 etapy leczenia:
- wywiad z pacjentem, który obejmuje okres dzieciństwa i dojrzewania (przeżyte traumy, proces wychowania w rodzinie, punkt widzenia ludzkiej seksualności)
- zmiana optyki widzenia rzeczywistości – zmiana myślenia osoby uzależnionej (seks z prostytutką lub masaż erotyczny nie jest dla takiej osoby zdradą)
- zmiany w życiu pacjenta – znalezienie czynników, które mogą ułatwić powrót do nałogu (stres, wolny czas) i przeciwdziałanie wystąpieniu ich po przez reorganizację życia chorego
Leczenie seksoholizmu powinno obejmować oprócz pacjenta to jego/jej partnerkę. Powinno posłużyć to do uzdrowienia wypaczonych relacji, które powstały w ich związku wraz z pojawieniem się choroby. Kiedy możemy mówić o wyleczeniu? W przypadku uzależnienia od alkoholu czy narkotyków najważniejsze by pacjent przestał pić alkohol lub przestał brać środki odurzające. W przypadku seksoholizmu sprawa jest bardziej złożona, ponieważ nie zależy na doprowadzenie pacjenta do całkowitej abstynencji. Celem terapii jest zmiana myślenia na temat seksu. Ma on być z powrotem jedną ze sfer udanego pożycia, które ma cementować związek i dawać obojgu partnerom szczęście.