Leczenie uzależnienia od hazardu

Hazard to uzależnienie behawioralne, które sieje coraz większe spustoszenie we współczesnym świecie. Uzależnienie od hazardu to nie tylko ryzyko utraty majątku. To przede wszystkim widmo zniszczenia relacji społecznych, rozkład relacji rodzinnych czy przyjacielskich. Patologiczny hazard to takie uzależnienie, które potrafi zawładnąć życiem uzależnionego i wywoływać ogromną potrzebę gry nawet wtedy, gdy nie sprawia to już przyjemności. Leczenie uzależnienia od hazardu jest na tyle skomplikowane, że bardzo często ciężko jest zauważyć problem we wczesnej jego fazie. Jest to choroba postępująca, co oznacza, że skutki choroby postępują lawinowo, a o pomoc najczęściej zwracają się osoby w bardzo zaawansowanej fazie uzależnienia od hazardu.

Leczenie choroby jest jednak jak najbardziej możliwe. Przez lata naszej działalności uwolniliśmy od tego niszczącego nałogu niejedną osobę przywracając jej normalne życie. Wysoka skuteczność leczenia uzależnienia od hazardu, podobnie jak innych uzależnień, wystąpić może jedynie wtedy, gdy przed przystąpieniem do terapii chory przyzna przed sobą, że jest nałogowym hazardzistą.

Leczenie uzależnienia od hazardu opiera się na odszukaniu podłoża choroby oraz sukcesywnej terapii pozwalającej choremu na zerwanie z nałogiem. W celu skutecznego przeciwdziałania chorobie uzależnienia od hazardu, leczenie odbywa się w warunkach całkowitej izolacji od pokus hazardowych. Leczenie uzależnienia od hazardu opiera się na indywidualnych i grupowych zajęciach terapeutycznych, podczas których chory otrzymuje wsparcie i pomoc wyjścia z kryzysu oraz przekonanie o zmianie sposobu myślenia.

Na czym polega leczenie uzależnienia od hazardu?

Głównym celem jest całkowite zlikwidowanie potrzeby powrotu do uzależnienia od hazardu. Leczenie jest również sposobem na pomoc i wprowadzenie w życie sposobów na spłatę zaciągniętych na grę długów. Jest to istotny element terapii, wykorzystywany przy leczeniu uzależnienia od hazardu. Doświadczenie naszych specjalistów od terapii uzależnień pomogła już wielu osobom powrócić do wolnego od nałogów życia. Jeśli problem uzależnienia od hazardu dotyka również ciebie i twojej rodziny, zapraszamy do odwiedzin w ośrodku. Nasze doświadczenie pomoże w skutecznej walce z uzależnieniem.

Definicja hazardu

Hazard – definicja podana w „Słownika języka polskiego PWN” podaje, że :

1. Hazard to gry lub zakłady, w których stawką są pieniądze.
2. Hazard to ryzykowne przedsięwzięcie, którego wynik zależy od przypadku.

Gry hazardowe są grami , w których o wygranej decyduje przypadek, a stawkami są pieniądze lub inne dobra. Często określa się je mianem gier losowych. W wielu krajach są one legalne i stanowią popularną formę rozrywki. Przykładem ilustrującym fenomen tego zjawiska jest Las Vegas, miasto uznawane za stolice hazardu. Obecnie na świecie istnieje bardzo dochodowy przemysł związany z hazardem. W państwach, w których nie jest zabroniony, wpływy do budżetu państwa w formie podatków od gier, jest bardzo znaczący dla gospodarki. Potęgą są Stany Zjednoczone, a na drugim miejscu znajduję się Europa. W krajach islamskich hazard jest zabroniony. Do najbardziej znanych gier hazardowych należą : gra w ruletkę, gry w karty i w kości, gry liczbowe, gra w bingo, zakłady na wyścigach konnych lub z udziałem innych zwierząt, gry na automatach .Gry hazardowe są ogólnie dostępne m.in. dzięki pojawieniu się w internecie. Dostępne są one przez całą dobę, a gry są na ogół takie same jak w kasynach stacjonarnych. Pierwsze internetowe kasyno powstało w Australii.

Hazard patologiczny – nie ma jednej głównej definicji tego pojęcia; przyjmijmy definicję Rosenthala jako „nasilające się zaburzenie, które charakteryzuje się stał lub czasową utratą kontroli nad uprawianiem gier hazardowych, zaabsorbowaniem nimi i pozyskiwaniem niezbędnych środków na ten cel, a także irracjonalnym zachowaniem oraz kontynuowaniem zachowań związanych z hazardem, pomimo negatywnych następstw” . Nałogowym hazardzistą jest gracz, który stracił kontrolę nad grą. Nie umie jej przerwać w odpowiednim momencie, pomimo konsekwencji, które może ponieść. Nie może opanować wewnętrznego przymusu gry, który doprowadza do ruiny finansowej, rozpadu rodziny, konfliktów z prawem, osamotnienia, a nawet kroków prowadzących do samobójstwa.

Problem hazardu jest trudny do rozpoznania. Uzależnienie to ma ukryty charakter , czyli nie powoduje widocznych dla postronnych osób bezpośrednich następstw. Osoba uprawiająca hazard łatwo może maskować swoje uzależnienie. Z tego powodu trudne jest wczesne postawienie diagnozy , co odkłada w czasie możliwość podjęcia interwencji czy udzielenia pomocy osobie uzależnionej.

Rodzaje gier hazardowych

(Zgodnie z Ustawą o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku [DzU z 2009 r., Nr 201, poz. 1540], wcześniej Ustawa o grach i zakładach wzajemnych z dnia 29 lipca 1992 roku ):

1. Grami losowymi są gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku, a warunki gry określa regulamin. Są to:

• Gry liczbowe: gry, w których wygraną uzyskuje się przez prawidłowe wytypowanie liczb, znaków lub innych wyróżników, a wysokość wygranych zależy od łącznej kwoty wpłaconych stawek, oraz gra liczbowa Keno, w której wygraną uzyskuje się przez prawidłowe wytypowanie liczb, a wysokość wygranych stanowi iloczyn wpłaconej stawki i mnożnika ustalonego dla poszczególnych stopni wygranych;
• Loterie pieniężne: gry, w których uczestniczy się poprzez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze, a podmiot urządzający loterię oferuje wyłącznie wygrane pieniężne. Są nimi: – wideoloterie, które są urządzone w sieci terminali wideo połączonych z centralnym systemem, sprawozdawczym i monitorującym, a uczestniczy się w nich poprzez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze, przy czym gracz może typować liczby, znaki i inne wyróżniki, a podmiot urządzający wideoloterie oferuje wyłącznie wygrane pieniężne;
• telebingo: gra, w której uczestniczy się przez nabycie dowodu udziału w grze zawierającego przypadkowe zestawy liczb lub znaków z góry ustalonego zbioru liczb lub znaków, przeprowadzana na skalę ogólnokrajową, z losowaniem nadawanym jako audycja telewizyjna, a podmiot urządzający grę oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe;
• Loterie fantowe: uczestniczy się w nich poprzez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze, a podmiot urządzający loterię oferuje wyłącznie wygrane rzeczowe;
• Gry cylindryczne: uczestniczy się w nich poprzez wytypowanie liczb, znaków lub innych wyróżników, a wysokość wygranej zależy od z góry określonego stosunku wpłaty do wygranej, wynik gry ustalony jest za pomocą urządzenia obrotowego;
• Gry w karty: black jack, poker, baccarat;
• Gry w kości;
• Gra bingo pieniężne: uczestniczy się w niej poprzez nabycie przypadkowych zestawów liczb z ustalonego z góry zbioru liczb, a podmiot urządzający grę oferuje wyłącznie wygrane pieniężne, których wysokość zależy od łącznej kwoty wpłaconych stawek;
• Gra bingo fantowe: uczestniczy się w niej poprzez nabycie przypadkowych zestawów liczb z ustalonego z góry zbioru liczb, a podmiot urządzający grę oferuje wyłącznie wygrane rzeczowe;
• Loterie promocyjne: uczestniczy się w nich poprzez nabycie towaru, usługi lub innego dowodu udziału w grze i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe;
• Loterie audiotekstowe: uczestniczy się w nich poprzez odpłatne połączenie telefoniczne, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe

2. Zakładami wzajemnymi są zakłady o wygrane pieniężne, polegające na odgadywaniu:

• wyników sportowego współzawodnictwa ludzi lub zwierząt, w których uczestnicy wpłacają stawki, a wysokość wygranej zależy od łącznej kwoty wpłaconych stawek – totalizatory;
• zaistnienia różnych zdarzeń, w których uczestnicy wpłacają stawki, a wysokość wygranych zależy od umówionego, pomiędzy przyjmującym zakład a wypłacającym stawkę, stosunku wpłaty do wygranej – bukmacherstwo
• grami na automatach są gry na urządzeniach mechanicznych,elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, w których gra zawiera element losowości. Wartość jednorazowej wygranej nie może być wyższa niż równowartość 15 euro, a wartość maksymalnej stawki za udział w jednej grze nie może być wyższa niż 0,07 euro. Równowartość 15 euro i 0,07 euro ustala się według kursu kupna walut, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia poprzedniego roku kalendarzowego (Ustawa o grach hazardowych z 19.11.2009 r. (DzU z 2009 r., nr 201, poz. 1540).
• wygraną rzeczową w grach na automatach jest również wygrana polegająca na możliwości przedłużania gry bez konieczności wpłaty stawki za udział w grze, a także możliwość rozpoczęcia nowej gry przez wykorzystanie wygranej rzeczowej uzyskanej w poprzedniej grze.
• grami na automatach są także gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych, organizowane w celach komercyjnych, w których grający nie ma możliwości uzyskania wygranej pieniężnej lub rzeczowej, ale gra ma charakter losowy
• totalizatorami w rozumieniu Ustawy są zakłady wzajemne o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których przedmiotem jest odgadywanie wyników wyścigów konnych lub zawodów sportowych i w których uczestniczy się poprzez wpłacanie stawki, a wysokość wygranych zależy od łącznej kwoty wpłaconych stawek (Ustawa z dnia 20 maja 1976 roku o grach losowych i totalizatorach).

Fazy uzależnienia od hazardu:

1. Faza zwycięstw – granie okazjonalne, fantazjowanie na temat wielkich wygranych, duże wygrane powodujące coraz silniejsze pobudzenie, coraz częstsze zakłady i coraz wyższe stawki; człowiek zaczyna wierzyć w to, że będzie zawsze wygrywać, a w przypadku osiągnięcia wielkiej wygranej dąży do jej powtórzenia (nieuzasadniony optymizm), coraz częściej ryzykując coraz to większe kwoty;
2. Faza strat – stawiając na wysokie zakłady, grający naraża się na wysokie straty; wysokie pożyczki i próby odgrywania się, a w przypadkach powodzenia wygrane idą na spłaty długów; hazardzista gra kosztem pracy i domu, kłamie i zaczyna ukrywać swoje uzależnienie; unika wierzycieli i cały czas wierzy, że wkrótce nastąpi kolejna wielka wygrana;
3. Faza desperacji – separacja od rodziny i przyjaciół; utrata pracy i narastające długi powodują panikę; presja wierzycieli popycha często do przestępstw; te obciążenia prowadzą z kolei do psychicznego wyczerpania, pojawiają się wyrzuty sumienia, poczucie winy, bezradność i depresja;
4. Faza utraty nadziei – rozwód; poczucie beznadziejności, myśli i/lub próby samobójcze; zostają wówczas cztery wyjścia: ucieczka w uzależnienie od alkoholu lub leków, więzienie, śmierć (samobójstwo lub z ręki wierzycieli) albo zwrócenie się o pomoc.

Kryteria diagnostyczne patologicznego hazardu

Według DSM-IV-TR (klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego). Patologiczny hazard rozpoznaje się wtedy, gdy u danej osoby stwierdza się obecność pięciu lub więcej z następujących cech:

1. osoba jest pochłonięta hazardem (np. skupiona na rozpamiętywaniu minionych doświadczeń hazardowych, uzyskiwaniu przewag, planowaniu kolejnych przedsięwzięć lub obmyślaniu sposobów zdobycia pieniędzy na grę),
2. w celu osiągnięcia pożądanego podniecenia potrzebuje gry z rosnącej sumy pieniędzy,
3. ponawia bez powodzenia próby kontrolowania, przerywania lub rezygnacji z hazardu,
4. gdy usiłuje przerwać lub zakończyć uprawianie hazardu, popada w niepokój lub rozdrażnienie,
5. podejmuje grę jako sposób ucieczki od problemów lub uwolnienia się od dysforycznego nastroju (np. poczucie bezradności, winy, lęku, depresji),
6. przegrawszy pieniądze, często wraca innego dnia, by wyrównać rachunki (odegrać swoje straty),
7. by ukryć stopień wciągnięcia w uprawianie hazardu, okłamuje rodzinę, terapeutów i inne osoby,
8. w celu finansowania hazardu dopuszcza się takich naruszeń prawa, jak fałszerstwa, oszustwa, kradzieże lub sprzeniewierzenia,
9. z powodu hazardu naraża lub traci istotne związki, pracę albo możliwość nauki bądź kariery,
10. by poprawić dramatyczną sytuację finansową spowodowaną hazardem, popada w zależność od ludzi oferujących pieniądze”.

Kryteria według A. Goodmanna, na podstawie których, można rozpoznać zaburzenie nałogowe:

1. Niezdolność oparcia się impulsom popychającym do określonego zachowania.
2. Poczucie narastającego napięcia pojawiającego się tuż przed rozpoczęciem zachowania.
3. Przyjemność i ulga doświadczane podczas wykonywania zachowania.
4. Poczucie utraty kontroli podczas wykonywania zachowania.
5. Obecność przynajmniej pięciu spośród poniższych kryteriów:

1. Częste zaabsorbowanie zachowaniem lub przygotowywaniem go.
2. Intensywność i trwanie epizodów zachowania przewyższające znacząco poziom pierwotnie pożądany.
3. Powtarzające się bezskuteczne próby ograniczenia, kontrolowania lub zaprzestania zachowania.
4. Poświęcanie dużej ilości czasu na przygotowywanie zachowania, jego podejmowanie lub powrót do niego.
5. zaniedbywanie obowiązków zawodowych, szkolnych, akademickich, rodzinnych, społecznych z powodu zachowania.
6. Poświęcanie aktywności społecznej, zawodowej czy rekreacyjnej na rzecz zachowania.
7. Kontynuowanie zachowania pomimo świadomości doświadczania lub nasilania się trwałych bądź nawracających problemów o charakterze społecznym, finansowym, psychologicznym, fizycznym.
8. Wzrost tolerancji: potrzeba zwiększania intensywności lub częstotliwości zachowania, aby osiągnąć pożądany efekt lub też zmniejszenie nasilenia doznań wywołanych przez zachowania o tej samej intensywności co wcześniej.
9. Niepokój lub zdenerwowanie w sytuacji uniemożliwiającej podjęcie zachowanie

F. Niektóre elementy składowe syndromu trwają dłużej niż jeden miesiąc lub powtarzają się na przestrzeni dłuższego okresu

Kryteria uzależnień czynnościowych, które nie opierają się na uznanych międzynarodowych klasyfikacjach zaburzeń, autorstwa Marca Griffithsa:

1. Dominacja – określone zachowanie staje się aktywnością najważniejszą i dominującą w życiu osoby. Dominuje ono w jej myśleniu (zaabsorbowanie i zniekształcenia poznawcze), w jej uczuciach (np. odczucie braku) oraz w jej zachowaniu (zaniedbywanie aktywności społecznej).
2. Zmiana nastroju – stanowi konsekwencję kontynuowania zachowania oraz może być strategią radzenia sobie (podekscytowanie, poczucie oderwania się).
3. Tolerancja – czas trwania wykonywania zachowania musi wzrastać w celu uzyskania pożądanej satysfakcji.
4. Objawy abstynencyjne – nieprzyjemne odczucia psychiczne (depresyjność, zirytowanie) lub objawy fizyczne (np. drżenie ciała).
5. Konflikty – o charakterze interpersonalnym lub intra psychicznym (między pragnieniem, by nie ulec napięciu wywołanemu przez uzależnienie od zachowania, a psychiczną potrzebą poddania się temu zachowaniu).
6. Nawrót – tendencja do powracania do wykonywania zachowania po okresie zaprzestania go lub podejmowanie prób kontrolowania go