Leczenie alkoholizmu

Leczenie alkoholizmu

Alkoholik to człowiek pod władzą alkoholu. Istnieje wiele definicji alkoholizmu, która pomaga przy określeniu metody jego leczenia. leczenie alkoholizmuI tak wg. dr Silkwortha alkoholizm to specyficzna obsesja umysłu i alergia ciała. Obsesja ta powoduje, że alkoholik będzie pił wbrew swojej woli oraz interesom. Alergia natomiast powoduje śmierć, szaleństwo lub w najlepszym wypadku więzienie. Definicja AA mówi, że osoba cierpiąca na uzależnienie od alkoholu to osoba, która wymaga leczenia. Jednocześnie nie potrafiąca przewidzieć skutków wypicia alkoholu. Natomiast WHO i Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne wyróżnia dwie grupy alkoholizmu. Jest nim nadużycie alkoholu czyli spożywanie alkoholu zagrażające zdrowiu fizycznemu i Zespół Zależności Alkoholowej, czyli uzależnienie psychiczne. Niezależnie od definicji alkoholizm jest chorobą. W społeczeństwie pokutuje przekonanie, że nie istnieje coś takiego jak choroba alkoholowa. Leczenie alkoholizmu, to wymysł. Przekonanie, że leczenie alkoholizmu jest tylko dla wyjątkowo słabych jednostek, powoduje niechęć, wstyd i często strach przed podjęciem leczenia.

Leczenie alkoholizmu – metody leczenia

Jak leczyć alkoholizm, skoro nie jest to choroba, a jedynie wynik mojej słabej woli? Nic bardziej błędnego. Choroba alkoholowa jest chorobą chroniczną i wymaga specjalistycznej terapii. Obawy przed okazaniem się słabym, czy wstyd są niestety częstym powodem, przez który pomoc dla uzależnionych od alkoholu opóźnia się, a choroba powoduje w tym czasie ogromne spustoszenia w życiu chorego. Leczenie alkoholizmu to trudny proces, który podobnie jak w przypadku innych uzależnień, należy rozpocząć od zdefiniowania problemu. Leczenie uzależnienia od alkoholu musi być poprzedzone konfrontacją z kłopotem. Należy zdać sobie sprawę, że trawi nas choroba alkoholowa. Leczenie bez świadomości lub bagatelizując problem będzie wyjątkowo nieskuteczne. Pacjent musi mieć pełną świadomość swojego uzależnienia od alkoholu.

Leczenie alkoholizmu poza detoksykacją organizmu, polega na współpracy z innymi, których dotknęła choroba alkoholowa. Odbywa się ono w warunkach grupy wsparcia i specjalistyczna terapia, dzięki której chory poznaje chorobę, identyfikuje jej źródło, a także poznaje sposoby na walkę z głodem alkoholowym oraz dowiaduje się jak leczyć alkoholizm w codziennym życiu, to główne elementy terapii. Leczenie alkoholizmu nie przynosi natychmiastowych efektów, na które trzeba odpowiednio poczekać. Z reguły leczenie uzależnienia od alkoholu to wieloletni proces, wymagający od pacjenta dużej wytrwałości i odwagi. Pomoc dla uzależnionych od alkoholu, jaką oferujemy w ośrodku In Puris, pozwala na postawienie pierwszych kroków w trzeźwym życiu.

Pomoc dla uzależnionych

Pacjenci w ramach niewielkich grup terapeutycznych uzyskują wzajemne wsparcie w leczeniu alkoholizmu. W celu osiągnięcia jak najlepszych efektów leczenie alkoholizmu w naszym ośrodku odbywa się poprzez połączenie różnych form terapii. Oferujemy terapię indywidualną, grupową czy edukację. Pomoc dla uzależnionych od alkoholu odbywa się pod ścisłym nadzorem doświadczonej kadry specjalistów od terapii uzależnień. Są nimi lekarze psychiatrzy oraz psychoterapeuci z wieloletnim doświadczeniem w pracy z osobami uzależnionymi.

Terapia w ośrodku uzależnień to jednak dopiero początek leczenia alkoholizmu. Uzależnienie od alkoholu to choroba chroniczna, z którą walka będzie trwała całe życie. I będzie to bardzo trudne zadanie. Jednak odpowiednia terapia, przygotowanie do normalnego życia w równowadze i wsparcie w tej ciężkiej drodze, jest ważnym momentem, dającym szanse na nowy początek życia w trzeźwości.

Alkoholizm to problem całej rodziny

Rodzina, w której występuję problem z uzależnieniem, jest dysfunkcyjna, ponieważ zostają w niej naruszone podstawowe funkcje rodzicielskie i małżeńskie. W rodzinie alkoholowej jest brak akceptacji oraz bezpieczeństwa u poszczególnych jej członków. W takiej rodzinie wszyscy mają pretensje do siebie samych i do siebie nawzajem. Pojawiają się przykre uczucia. Razem z oskarżeniami, poczuciem winy pojawiają się inne trudne, przykre uczucia. Emocjonalna atmosfera rodziny alkoholowej rozwija się wokół wstydu, żalu, złości, lęku, poczucia winy i krzywdy.
W rodzinach dotkniętych uzależnieniem dochodzi często do aktów przemocy, fizycznej i psychicznej, awantur. Alkoholizm potrafi wprowadzić ogromne spustoszenie w rodzinie. Doprowadza do rozwodów oraz determinuje też kształt przyszłego życia reszty członków.

Dziecko, które wzrasta na co dzień w rodzinie, gdzie występuje problem uzależnienia, nie rozwija się prawidłowo. Długotrwałe funkcjonowanie w patologicznym systemie rodzinnym, powoduje przyjmowanie przez dziecko sztywnych schematów działań, które pozwalają w jakiś sposób zredukować bolesny kontakt z rzeczywistością. Dzieci te są mało odporne na sytuacje stresowe. Stres powoduje, że w życiu dorosłym w celu rozwiązania rozmaitych problemów nierzadko sięgają po alkohol bądź narkotyki.

Fazy uzależnienia alkoholowego

Główną cechą charakterystyczną choroby alkoholowej jest jej progresywność, czyli pogłębianie się objawów z biegiem czasu. Można wyodrębnić cztery fazy w procesie rozwijania się uzależnienia od alkoholu. E. M. Jelinek w jednej ze swoich prac przedstawił koncepcję kolejnych faz pojawiających się w procesie rozwoju uzależnienia.

  1. Prealkoholiczna faza objawowa – na tym etapie spożywanie alkoholu ma charakter jedynie towarzyski, a osoba pijąca upatruje w alkoholu źródła przyjemności. Przynosi ono wiele korzyści m.in. rozluźnienie, wyższą samoocenę, otwartość w kontaktach towarzyskich. Potencjalny przyszły alkoholik, częściej lub szybciej niż inni, zaczyna odkrywać atrakcyjność alkoholu jako substancji nie tylko dostarczającej przyjemność, ale również uśmierzającej przykre stany emocjonalne. Jego odporność na sytuacje stresowe i zdolność do radzenia sobie z napięciem bez alkoholu maleje, co prowadzi do coraz częstszego picia. Już w tej fazie można zaobserwować coraz większą potrzebę przyjmowania alkoholu i wzrost tolerancji organizmu. Wzrost tolerancji, czyli dla uzyskania pożądanego efektu, potrzebne są coraz większe dawki alkoholu.
  2. Faza ostrzegawcza/zwiastunowa – w tej fazie osoba uzależniona bardziej doświadcza „magicznego” wpływu alkoholu na samopoczucie. Spożywa ona alkohol w sytuacjach, w których potrzebuje zmniejszyć odczuwane napięcie. Pojawiają się na tym etapie objawy, które wskazują na dalszy rozwój choroby : zaburzenia pamięci, tzw. urwany film, coraz większa koncentracja na alkoholu, szukanie okazji do picia, inicjowanie wypijania alkoholu, ukrywanie picia, spożywanie alkoholu w samotności, tzw. klinowanie
    Klinowanie- czyli wypijanie kolejnej porcji alkoholu,w celu wyeliminowania przykrych doznań.
  3. Faza krytyczna – na tym etapie już w pełni występuję utrata kontroli. Osoba, która sięga po alkohol, ma ogromne trudności w powstrzymaniu się w momencie, w którym picie zaczyna przekraczać tzw. rozsądne granice. Spożywa alkohol aż do osiągnięcia stanu upojenia.  Pojawia się głód alkoholowy, głównie jako przymus fizyczny. W tej fazie opisane wcześniej objawy uzależnienia nasilają się. Osoba uzależniona zaprzecza problemom związanym z piciem, zaczyna się samooszukiwanie i szukanie usprawiedliwień dla picia. Alkoholik zaniedbuje prace, rodzinę. Życie zaczyna koncentrować się wokół picia. Następuję utrata innych zainteresowań, wzrost agresywności, problemy z prawem, picie ciągami na przemian z okresami całkowitej abstynencji dla poprawy zdrowia oraz udowodnienia sobie i innym „silnej woli”, składanie przysiąg abstynencji, obniżenie popędu seksualnego, konieczność stałego dostarczania określonej ilości alkoholu dla organizmu. Z tego powodu w miejscu zamieszkania alkoholika następuję gromadzenie alkoholu.
  4. Faza chroniczna – alkohol stanowi już główne źródło dostarczanych przyjemności; Pojawiają się ciągi picia, które przynoszą rozpad zasad moralnych, uszkodzenie procesów myślowych i zdolność do prawidłowej oceny rzeczywistości. Pojawiają się coraz częściej stany nieuzasadnionego lęku, drżenie i obniżenie sprawności motorycznej. Można wyróżnić: okresy długotrwałego opilstwa, picie poranne, upijanie się w samotności, spadek tolerancji na alkohol, sięganie po alkohole niekonsumpcyjne, wynoszenie rzeczy oraz kradzieże w celu zdobycia alkoholu. Mogą pojawiać się psychozy.

Typy alkoholizmu wg E.M. Jellinka

Badania nad alkoholizmem doprowadziły do ustalenia licznych typologii tej dysfunkcji. W naszym opracowaniu skupimy się na modelu teoretycznym, który został wprowadzony przez E.M.Jellinka.

  • Alkoholizm typu Alfa – określa uzależnienie od alkoholu oparte wyłącznie na czynnikach psychologicznych . Występuje u osób o niskiej tolerancji na napięcie, stres, frustracje. Osoby z tym typem uzależnienia sięgają po alkohol w trudnych dla siebie momentach, w sytuacjach, w których mają poczucie, że sobie nie radzą . Zdaniem Jellinka – Typ Alfa może przekształcić się w typ Gamma, ale może również utrzymywać się 30 lub 40 lat bez większych przemian.
  • Alkoholizm typu Beta – tutaj kluczową role pełni utrata kontroli nad spożywanym alkoholem, prowadząca do wielu powikłań somatycznych tj. niedożywienia, marskości wątroby, uszkodzenia przewodu pokarmowego . Podstawowe przyczyny ich picia związane są z wpływem sytuacji społecznych, obyczajów i norm środowiskowych. Rzadko trafiają do AA i placówek odwykowych, ale często są pacjentami internistów. Zarówno u alkoholików typu Alfa i Beta występuje zjawisko utraty kontroli, ale nie osiąga pełnych rozmiarów.
  • Alkoholizm typu Gamma – jest chronicznym i progresywnym rodzajem choroby i jest uznany za najbardziej typowy rodzaj zaburzenia. Rozpoczyna się od fazy uzależnienia psychicznego i prowadzi do zależności fizjologicznej. Utrata kontroli nad ilością, częstością, jakością wypijanego alkoholu następuje wraz ze wzrostem tolerancji, doprowadzając w momentach odstawienia używki do silnych objawów abstynencyjnych.
  • Alkoholizm typu Delta – dotyczy osób, które potrafią kontrolować swoje picie, ale nie są zdolne do powstrzymywania się od jego spożywania. Zdaniem autora ten typ alkoholizmu pojawia się głównie w środowiskach, krajach, w których ludzie piją codziennie niewielkie ilości alkoholu. Osoba z tym typem alkoholizmu nie może przerywać picia na krótki okres, bez pojawienia się objawów anstynencyjnych. Przejawia ona zwiększoną tolerancję oraz przystosowanie metabolizmu. Szkody tu narastają powoli i są właściwie niezauważalne.
  • Alkoholizm typu Epsilon – jest to forma upijania się osoby , która na co dzień nie odczuwa pragnienia alkoholu i wskutek tego potrafi nie pić przez długi czas i nie doświadcza w tym czasie silnego pragnienia alkoholu. Jednak w pewnym momencie zaczyna pić bardzo intensywnie, aż do stanu, w którym osiągnie całkowite oszołomienie.

Alkoholikami Jellinek nazywa tylko tych, u których występują wzorce typu Gamma, Delta i Epsilon. Z drugiej strony podkreśla, że jest to wyraźnie arbitralne rozstrzygnięcie i wspomina o istnieniu wielu innych, niezdefiniowanych odmian tego zaburzenia. Podkreśla również, że osoby z typem Alfa i Beta także są chore.

Kryteria diagnostyczne zespołu uzależnienia od alkoholu – wg Klasyfikacji ICD-10

  1. Silne pragnienie lub poczucie przymusu picia (głód alkoholu).
  2. Upośledzenie zdolności kontrolowania zachowań związanych z piciem (upośledzenie zdolności powstrzymywania się od picia, trudności w zakończeniu picia, trudności w ograniczaniu ilości wypijanego alkoholu).
  3. Fizjologiczne objawy zespołu abstynencyjnego w sytuacji ograniczenia lub przerywania picia (drżenie, nadciśnienie tętnicze, nudności, wymioty, biegunka, bezsenność, niepokój, w krańcowej postaci majaczenie drżenie) bądź używanie alkoholu w celu uwolnienia się od objawów abstynencyjnych.
  4. Zmieniona (najczęściej zwiększona) tolerancja alkoholu, potrzeba spożywania zwiększonych dawek dla osiągnięcia oczekiwanego efektu.
  5. Koncentracja życia wokół picia kosztem zainteresowań i obowiązków.
  6. Uporczywe picie alkoholu mimo oczywistych dowodów na występowanie

Kryteria diagnostyczne zaburzeń używania alkoholu – wg Klasyfikacji DSM-5

  1. Picie alkoholu w większych ilościach, częściej lub przez dłuższy czas niż się zamierzało pierwotnie.
  2. Utrzymujący się przez dłuższy czas zamiar lub co najmniej jedna próba przerwania picia bądź picia kontrolowanego.
  3. Znacząca ilość czasu poświęcona w celu uzyskania, użycia alkoholu lub dochodzeniu do siebie po wypiciu alkoholu.
  4. Głód alkoholu – silna potrzeba spożycia alkoholu.
  5. Powtarzające się używanie alkoholu powodujące niemożność właściwego wypełniania podstawowych obowiązków w pracy, szkole lub w domu.
  6. Uporczywe używanie alkoholu pomimo stałych lub nawracających problemów społecznych bądź międzyludzkich, które są skutkiem lub są nasilane przez działanie substancji.
  7. Znaczne zredukowanie lub zaniechanie aktywności społecznej, zawodowej i rekreacyjnej z powodu picia alkoholu.
  8. Powtarzające się używanie alkoholu w sytuacjach, kiedy stwarza to fizyczne zagrożenie.
  9. Picie alkoholu mimo wiedzy, że nawracające problemy zdrowotne lub psychiczne są spowodowane bądź zaostrzane przez picie alkoholu.
  10. Potrzeba zwiększania ilości alkoholu, aby osiągnąć pożądany stan intoksykacji lub znacząco zmniejszony efekt z dalszego korzystania z tej samej ilości alkoholu.
  11. Zespół abstynencyjny lub używanie alkoholu (bądź substancji o podobnym działaniu) w celu złagodzenia lub uniknięcia objawów odstawienia.

Leczenie alkoholizmu a nawroty

Leczenie alkoholizmu nie jest procesem łatwym. Przebieg uzależnienia od alkoholu charakteryzuje się tendencją do nawrotów po każdorazowym zaprzestaniu picia.
Nawrót – terminem tym określa się zarówno pojedyncze zdarzenie, polegające na wypiciu jakiejkolwiek ilości alkoholu (wpadka), jak również powrót do używania substancji na takim samym poziomie intensywności jak przed abstynencją . Nawrót jest jednym z kluczowych zjawisk w leczeniu alkoholizmu. Oznacza on niepowodzenie kończące cały wysiłek włożony w utrzymanie abstynencji. Większość osób uzależnionych od alkoholu podejmuje próby osiągnięcia trzeźwości, nawet bez udziału terapii. Niestety, większość uzależnionych powraca do picia alkoholu i to w stosunkowo krótkim czasie od uzyskania abstynencji. Wydaje się, iż nawrót picia jest nieuchronnym zjawiskiem w przebiegu uzależnienia.

Przeciwdziałanie nawrotom

W Prywatnym Ośrodku Leczenia Uzależnień In Puris wiemy, że nawroty są wpisane w chorobę alkoholową i ich wystąpienie wiążę się z naturą tej choroby. Pomożemy Ci rozpoznać sygnały ostrzegawcze, abyś mógł im zapobiegać.

Nawrót jest procesem, który przebiega stopniowo i podstępnie prowadzi do ponownego napicia się alkoholu; wypicie alkoholu jest efektem szeregu kolejnych zjawisk.

Osobie uzależnionej od alkoholu, towarzyszy pragnienie picia alkoholu. Należy podkreślić, że pragnienie to występuje na bardzo różnych poziomach intensywności. Obejmuje ono zarówno bardzo silne i obezwładniające pragnienie nazywane głodem alkoholowym, jak i pozornie oraz złudnie niezagrażająca ochota na alkohol. Alkoholik sięga po alkohol nie zawsze z przymusu picia, tzn. z występowania „głodu alkoholowego”. W sprzyjających okolicznościach, pod wpływem pokus i okazji traci czujność, może zacząć pić przy niskiej intensywności pragnienia. W czasie terapii w In Puris dostarczamy klientowi wiele różnych sposobów radzenia sobie z głodem alkoholowym i wytrzymanie pojawiającego się napięcia, które w tym czasie powstaje. W związku z tym uruchomiliśmy również program “Nawroty”, który zapobiega w/w sytuacjom.

ZOBACZ NASZ PROGRAM POMOCY PO TERAPII – “NAWROTY”